Turing Testi Nedir, Ne Amaçla Geliştirilmiştir

Turing Testi unutulmuş bir dahi olan matematikçi bilim adamı Alan Turing, II. Dünya Savaşı’ nda Almanların geliştirmiş olduğu Enigma adlı şifreleme sistemini matematikçi Gordon Welchman ile birlikte şifreli yazıları çözümlemesi için Bombe makinasını tasarlayarak çözdüler ve bu sayede savaşın seyri değişti. Bunun yanında kimyadan, biyolojiye, bilgisayar bilimlerine kadar bir çok alandaki fikirleri olan ama malesef ders kitaplarımızda geçmeyen bir dahidir.

Turing Testi

1950 yılında kaleme aldığı kendi adı ile anılan “Turing Test” bilgisayar ile gerçek insanı birbirinden ayırmaya yarıyor. Alan Turing’in Computing Machinery and Intelligence isimli makalesinde bahsettiği bu test daha sonra yapay zekanın temellerini teşkil eden bir kavrama dönüştü. Turing makalesinde, “düşünmenin ifade edebilmek için çok zor olduğunu, önemli olanın, bir makinanın insan taklidi yapıp yapamayacağı olduğunu” yazmıştı.

Turing Testi

Bir makinenin düşünme yeteneğini ölçmek ve yapay zeka felsefesinde önemli bir kavramdır. Bir makinenin düşünmedeki başarısı, bir insanın bunu bir insan özne olarak tanımlayamama olasılığıyla ölçülebilir.

Bir bilgisayarın düşünme yeteneği bir taklit oyunuyla belirlenir. Bu oyunda, A, B ve C oyuncularının üçü vardır. Oyuncu A bir erkek, B bir kadın ve C her iki cinsiyetten biridir. C, A ve B’yi göremez ve yazılı notlarla diğerleriyle iletişim kurar. Oyuncu C başkalarının hangisinin erkek olduğunu ve bir dizi soru sorarak bir kadın olduğunu belirler. Oyuncu A, yanlış kararı vermemek için sorgulayıcıyı uyarır, B ise C’yi doğru yola doğru yönlendirmeye çalışır.

Orijinal taklit oyun testinde Turing A’nın bilgisayar olmasını önerir. Bilgisayar bir kadın gibi davranıyor ve sorgulayıcıyı yanlış bir değerlendirme yapmaya zorluyor. A’nın bir erkek olduğu zaman A’nın bilgisayar olduğu zaman, oyunun sonucunu karşılaştırarak makinenin başarısı belirlenir. Erkek ve kadın arasında oyun oynarken sorgulayıcı yanlış giderse, bilgisayar akıllı olarak değerlendirilir.

Turing testinin nasıl yapılacağının yorumlanmasında bazı farklılıklar var ama temel dayanak, bir insan yargıcın bir makineyle mi yoksa başka bir insanla mı konuştuğunu belirleyip belirleyemeyeceğidir.

Rus Vladimir Veselov ve Ukraynalı Eugene Demchenko tarafından geliştirilen Eugene Goostman isimli bilgisayar yazılımı ilk kez Turing testini geçerek jüri üyelerine insan olduğunu ikna etmeyi başardı. Turing testini geçmek için %30 ve üzerinde oy alınması gerekiyor. Eugene Goostman ise testte jüriden %33 oy almayı başarmış.